Compositie

Compositie

Belangrijk voor een goede foto
In de eerste plaats is het verhaal, de inhoud van belang, maar vaak blijkt ook de sterke compositie de beeldopbouw bij te dragen tot het succes van de foto.

Het kader

Bij de fotografie speelt het kader een belangrijk rol. Als je door je beeldzoeker kijkt zie je de potentiële foto door je kader. Bij snel genomen actiefoto’s zoals straatfotografie, is het kader het podium waarop het beeld zich ontwikkelt. Als je door je camera kijkt naar de scène zijn de randen van het kader belangrijk. Ze omkaderen objecten en er ontstaat een interactie tussen beide.

Compositie en beeldopbouw

Compositie is een kwestie van ordenen van elementen binnen het kader.

Een fotograaf kan de beeldelementen, personen, voorwerpen vooraf op de door hem of haar uitgezochte plaatsen zetten. (enscenering). De fotograaf kan ook de camera net zo lang verplaatsen totdat de opbouw van het beeld, de compositie dus aan de verlangens voldoet.
Het gebeurt natuurlijk wel eens dat een opname bij toeval een sterke compositie bevat, maar meestal word een goede compositie echt gemaakt.

De twee belangrijkste basisprincipes zijn contrast en evenwicht.

Hoe maken we een goede compositie?

Eenvoud
Bij elke opname moeten we:
1.Eerst voor ons zelf uitmaken wat nu eigenlijk het hoofdmotief van de opname is, wat we eigenlijk willen fotograferen.
2.Dan proberen we dat hoofdmotief te isoleren, los te maken, het tegen een eenvoudige achtergrond te plaatsen. Een achtergrond die de aandacht van de beschouwer niet zal afleiden.

Regel-van-drie (gulden snede)

Plaatsing van het hoofdmotief in het beeldvlak gaat de regel-van-drie

Trek in gedachten in het beeldvlak twee staande en twee liggende lijnen, die het beeldvlak in drie gelijke delen verdelen (horizontaal en verticaal). Er ontstaan zo vier snijpunten. In veel gevallen zal plaatsing van het hoofdmotief op een van de vier punten, een sterke compositie geven.

Door deze compositie te gebruiken leidt je het oog van de kijker door de foto naar het hoofdonderwerp. Een foto wordt wat spannender en gebalanceerder.

Lijnen

Driehoek

De driehoek is een krachtige en gemakkelijk herkenbare vorm die voor stabiliteit zorgt in de foto, maar ook dynamiek. Dynamiek door de diagonale lijnen en stabiel door de basislijn. Een driehoek kan gebruikt worden als middel om orde te scheppen of om objecten te kunnen rangschikken. Foto’s die heel duidelijk moeten zijn vragen om een dergelijk ordening. In een visueel rommelig beeld kan er zo bijvoorbeeld orde worde geschept.

Diagonaal

Van alle lijnen is de diagonaal het meest dynamisch. Het kan activiteit suggereren en de blik duidelijk door het beeld leiden en de aandacht sturen.

Contrasten

Contrast benadrukt de verschillen tussen grafische elementen in een foto (toon, kleur, vorm). Twee contrasterende elementen versterken elkaar. Dit kan ook inhoudelijk zijn (jong en oud, modern en ouderwets, arm en rijk etc.)

Evenwicht

Evenwicht is de balans tussen de verschillende elementen. Als iets opzettelijk uit balans wordt gezet ontstaat er spanning. Of balans wenselijk is, is een belangrijke vraag die je daarbij moet stellen.

Insluiten

Door een bepaalde rand (natuurlijk door silhouet van bomen in de voorgrond) om het hoofdmotief te zetten kan je de aandacht sturen naar het hoofdmotief en creëer je rust in het beeld.

 diagonale compositie

 diagonale compositie + warm-koud contrast

 regel van drie

driehoekscompositie

Opdracht in de les

In deze les gaan we stillevens maken van voorwerpen waarin de volgende compositievormen verwerkt gaan worden:

-          diagonale compositie: maak een dynamische compositie met de objecten door de diagonale lijn erin te verwerken. Kijk of je dus de spullen zo kan ordenen dat ze één kant opwijzen.

-          regel van 3: Probeer het belangrijkste object in je stilleven zo in beeld te plaatsen dat het object op één van de vier snijpunten valt.

-          contrasten: kijk goed naar het materiaal van je objecten en probeer objecten naast elkaar te zetten die in structuur of in kleur met elkaar contrasteren.

Denk aan complementair kleurcontrast (rood-groen, blauw-oranje of geel-paars)

Bij het benadrukken van structuurverschillen  let dan op hoe je het licht gebruikt (zoek welke lichtrichting de structuur benadrukt)

-          met portretten hebben we het over omlijsting of insluiting gehad, probeer dat te verwerken in je stilleven. Je kan bijvoorbeeld door objecten heen fotograferen.